-
Fringe: Gerçekliğin Sınırlarını Aşmaya Cesaretiniz Var mı?
Zaman zaman geriye dönüp baktığımda, bazı dizilerin bende bıraktığı izleri kelimelere dökmek zor oluyor. Fringe de tam olarak böyle bir dizi. İlk bölümü izlediğim günü dün gibi hatırlıyorum: Walter’ın laboratuvarına ilk kez adım atışımız, Peter’ın belirsizlikle dolu bakışları ve Olivia’nın içe dönük yalnızlığı hâlâ gözümün önünde. Yıllar geçse de o evrene dönmek istiyorum. Hikâye Anlatımı ve Mitoloji Bazı diziler yalnızca bir hikâye aktarmaz; izleyiciyi içine çekerek, karakterlerle güçlü bir bağ kurmasına imkân verir ve giderek kendi mitolojisini inşa eder.” Fringe, işte bu tür dizilerden biri. İlk bakışta sıradan bir ‘prosedürel dizi’ gibi görünür; ama kısa sürede özgünleşip akıl almaz bir olay örgüsü sundu. Bilim Kurgu ve İnsan Dramı J.J. Abrams…
-
Kadim Dillerin Yankısı: Fantastik Evrenlerde Dilin Evrimi ve Gücü – III. Bölüm: Büyünün Dili
Tarihin en kadim zamanlarından beri dil, yalnızca iletişim kurmanın değildir. Aynı zamanda dünyayı şekillendirmenin de bir aracı olmuştur. İnsanlık, nesneleri adlandırarak onları tanımlamış; tanımlayarak da onlara hükmetmeye çalışmıştır. Mitlerden masallara, kutsal metinlerden fantastik kurgulara kadar birçok anlatıda “söylenen söz” fiziksel bir etki yaratır. Sözcükler bir büyüye, bir emre, bir lanete ya da bir mucizeye dönüşebilir. Fantastik evrenler işte tam da bu noktada, dilin sıradan bir araç değil. Evren kurucu bir unsur olduğunu hayal eder. Bu evrenlerde dil, yalnızca karakterlerin konuşma biçimi değildir. Aynı zamanda kültürün, tarihin ve kimliğin de taşıyıcısıdır. Her ırk, her toplum, hatta bazı durumlarda her birey kendi diliyle birlikte kendi dünyasını da yaratır. Elfçe’nin incelikli zarafetiyle Cüce…
-
The Zone of Interest: Bir Duvarın Ötesinde Susturulan Gerçek
“Dikkat bu yazı The Zone of Interest (2023) filminden sürprizbozan (spoiler) içermektedir.” Mutlu bir aile, lüks hayat, “ve bu da kamp duvarı mıEvet bu da kamp duvarı. Büyüyüp örtsünler diye arkaya daha fazla asma diktik.” Cennet ve cehennemi ayıran o duvarla bize hikayesini anlatıyor İlgi alanı filmi. Zamanın unutulmaz soykırımı Holokostla başlıyoruz. Nazi Almanyası’nda Naziler, Yahudileri öldürdü. Ayrıca onlara işkence etti, gaz odalarında sistemli şekilde yok etti. Auschwitz’in Gölgesinde: Hüss Ailesinin Yaşamı Höss ailesi, nehir kıyısında dostlarıyla yüzmenin keyfini çıkarıyor. Bu sırada anne, esir alınan Yahudilerin kıyafetlerini seçiyor. Çocuklar oyun oynuyor, baba ise işine gömülüyor. Günlük hayat tüm sıradanlığıyla devam ediyor. Ayrıca aile, babanın doğum gününü kutluyor. Sonrasında havuz partileri…
-
The X-Files: Gizemin Derinliklerine Yolculuk
1993 yılında başlayan The X-Files (Dosyalar), sadece bir dizi olmanın ötesinde, pop kültürünü şekillendiren bir fenomen haline geldi. Chris Carter’ın yarattığı bu başyapıt, bilim kurgu, gizem, korku ve dram türlerini ustaca harmanlayarak izleyicileri ekran başına kilitledi. Dizi, FBI ajanları Fox Mulder ve Dana Scully’nin, doğaüstü olayları araştıran “X Dosyaları” üzerinde çalışırken, bir yandan da kendi kişisel mücadelelerini izleyiciye sunuyor. Karakterler ve Dinamik The X-Files’ın en önemli özelliklerinden biri, karakter derinliğidir. Mulder, kaybolan kız kardeşini bulmaya takıntılı bir ajan olarak, her şüpheli olayda bir komplo teorisi arayan, idealist bir kişilik sergiler. Scully ise mantıklı, bilimsel ve analitik yaklaşımıyla Mulder’a karşı bir denge oluşturur. İkili arasındaki bu farklılık, diziyi hem karakter hem…
-
Gümüş Telperion ve Altın Laurelin
Tolkien evreninde ışığın kaynağı, modern dünyanın Güneş ve Ay’ı değil, daha ilkel ve kutsal olan iki ağaçtır: Gümüş Telperion ve Altın Laurelin. Bu ağaçlar, zamanın sayılmaya başlanmasından önce, Işık Çağları boyunca Arda’nın tek aydınlatıcılarıydı. Tolkien’in yaratıcı mitolojisinde bu iki ağaç yalnızca doğal nesneler değil; ilahi kudretin, yaratılışın ve yitirilen cennet diyarı Valinor’un sembolleridir. Yavanna’nın Kudreti Telperion ve Laurelin, Yavanna Kementári tarafından, Valar tarafından şekillendirilen kutsal topraklar Valinor’da yaratılmışlardır. Ağaçların yaratımı, Arda’nın ilk lambaları olan Illuin ve Ormal’ın Melkor tarafından yok edilmesinden sonra gerçekleşmiştir. Bu ağaçlar sırasıyla ışık verir, biri sönerken diğeri parlamaya başlar, aralarındaki kısa örtüşme ise gün doğumu ve gün batımının ilk ilahi izdüşümüdür. Özellikleri ve Sembolik Anlamları Ağaç…
-
Sevmek Zamanı’nın Zamansız Derinliği
“Dikkat bu yazı Sevmek Zamanı (1965) filminden sürprizbozan (spoiler) içermektedir.” Sevmek Zamanı (1965), Metin Erksan’ın yönettiği ve Türk sinema tarihinin en estetik, en özgün filmlerinden biri olarak kabul edilmektedir. Film, sadece bir aşk hikâyesi değil, aynı zamanda insan doğasını, idealize edilmiş sevgiyi, sanatın gücünü ve gerçeklik-illüzyon ikilemini sorgulayan derin bir yapıttır. Bu filmi anlamak, onun tüm katmanlarını ve simgelerini keşfetmekle mümkün olur. Hikâyenin Derinliği Hikaye, Halil adlı bir duvar boyacısının, çalıştığı köşkte bir kadının portresine aşık olmasıyla başlar. Halil, portreye karşı hissettiği aşkı o kadar güçlü ve saf bir şekilde yaşar ki, böylelikle gerçek hayatta Meral ile karşılaştığında bile bu aşk değişmez. Bu, klasik aşk hikâyelerinden çok farklıdır: Estetik ve…
-
Kadim Dillerin Yankısı: Fantastik Evrenlerde Dilin Evrimi ve Gücü – II. Bölüm: Westeros’un Sözleri
Tarihin en kadim zamanlarından beri dil, yalnızca iletişim kurmanın değildir. Aynı zamanda dünyayı şekillendirmenin de bir aracı olmuştur. İnsanlık, nesneleri adlandırarak onları tanımlamış; tanımlayarak da onlara hükmetmeye çalışmıştır. Mitlerden masallara, kutsal metinlerden fantastik kurgulara kadar birçok anlatıda “söylenen söz” fiziksel bir etki yaratır. Sözcükler bir büyüye, bir emre, bir lanete ya da bir mucizeye dönüşebilir. Fantastik evrenler işte tam da bu noktada, dilin sıradan bir araç değil. Evren kurucu bir unsur olduğunu hayal eder. Bu evrenlerde dil, yalnızca karakterlerin konuşma biçimi değildir. Aynı zamanda kültürün, tarihin ve kimliğin de taşıyıcısıdır. Her ırk, her toplum, hatta bazı durumlarda her birey kendi diliyle birlikte kendi dünyasını da yaratır. Elfçe’nin incelikli zarafetiyle Cüce…
-
Bir Artı Bir Bir Eder mi?: Incendies’in İzinde
“Dikkat bu yazı Incendies (2010) filminden sürprizbozan (spoiler) içermektedir.” Şu ana kadar öğrendiğiniz matematik, kesin ve net sorular için kesin ve net yanıtlar bulmaya yönelikti. Şimdi yeni bir maceraya çıkıyorsunuz. Çözümsüz sorunlarla karşılaşacaksınız. Bu sorunlar sizi aynı derecede çözümsüz başka sorunlara götürecek. Kendinizi savunmanız mümkün olmayacak çünkü karşılaştığınız sorun, aklınızın çözemeyeceği karmaşıklıkta olacak. Saf matematik ve yalnızlığın diyarına hoş geldiniz. Matematik hocasının bu sözleriyle başlıyor İçimdeki Yangın hikayesi. Annelerinin ölümüyle beraber, son isteği olan vasiyeti yerine getirmek isteyen Marwan ikizleri bir yolculuğa çıkıyor. Bu yolculuk, savaşın, aile bağlarının, kimlik ve inanç çatışmalarının dolu olduğu bir geçmişte gerçekleri bulmalarını sağlıyor. Ortadoğu’nun Kanlı Gölgeleri Ortadoğu’da yaşanan savaşlar, yıllarca beraber yaşayan halkların birbirine…
-
Zaman Çarkı: Kitaplar ve Dizi Karşılaştırması
Zaman Çarkı yalnızca bir fantastik kurgu serisi değildir. Aynı zamanda karakterlerin içsel yolculuklarına ışık tutar. Sosyal yapıları, kaderin rolünü ve insan doğasını derinlemesine inceler. Robert Jordan’ın inşa ettiği dünya oldukça ustacadır. Bu evren, sadece birkaç büyülü yaratık ya da savaş sahnesiyle sınırlı kalmaz. Aynı zamanda, dünya tarihinden, kültürlerinden, inanç sistemlerinden ve bireysel insan deneyimlerinden beslenen bir yapıdır. Bu yazıda, Zaman Çarkı kitapları ile dizisi arasındaki farkları ele alacak, kitapların sahip olduğu derinlik ile dizinin yüzeysel anlatımına dair gözlemlerimi paylaşacağım. Karakter Gelişimi: Kitapların İnceliği, Dizinin Yüzeyselliği Zaman Çarkı kitaplarının en güçlü yanlarından biri, karakter gelişimidir. Yazar, bu serideki her karakteri gelişen bireyler olarak sunar. Onlar zamanla büyür, değişir, kırılır ve yeniden…
-
Kadim Dillerin Yankısı: Fantastik Evrenlerde Dilin Evrimi ve Gücü – I. Bölüm: Tolkien’in Dil Evreni
Tarihin en kadim zamanlarından beri dil, yalnızca iletişim kurmanın değildir. Aynı zamanda dünyayı şekillendirmenin de bir aracı olmuştur. İnsanlık, nesneleri adlandırarak onları tanımlamış; tanımlayarak da onlara hükmetmeye çalışmıştır. Mitlerden masallara, kutsal metinlerden fantastik kurgulara kadar birçok anlatıda “söylenen söz” fiziksel bir etki yaratır. Sözcükler bir büyüye, bir emre, bir lanete ya da bir mucizeye dönüşebilir. Fantastik evrenler işte tam da bu noktada, dilin sıradan bir araç değil. Evren kurucu bir unsur olduğunu hayal eder. Bu evrenlerde dil, yalnızca karakterlerin konuşma biçimi değildir. Aynı zamanda kültürün, tarihin ve kimliğin de taşıyıcısıdır. Her ırk, her toplum, hatta bazı durumlarda her birey kendi diliyle birlikte kendi dünyasını da yaratır. Elfçe’nin incelikli zarafetiyle Cüce…
